Doorgaan naar hoofdcontent

Posts

Posts uit februari, 2017 tonen

Leven of geleefd worden?

Pratyahara of abstractie is, als het ware, de nabootsing door de zintuigen van het denkvermogen door zich terug te trekken, los te maken, van hun objecten. (Patanjali, 2:54) "Ping". Er komt weer een berichtje binnen op mijn mobiele telefoon. Ik heb de neiging om te stoppen waar ik mee bezig ben en even te kijken wat het is. Misschien is het belangrijk, misschien moet ik er op reageren? En dan herinner ik me mijn dochter Rosalie. Ze had een mobiele telefoon gekregen van Sinterklaas, was direct toegevoegd aan de groepsapp van school en kreeg in een uur tijd wel 20 appjes. Die echt nergens over gingen: wat doe je, eeeeel, coool man. De volgende dag besloot ze uit de groepsapp te stappen. "Daar doe ik dus niet aan mee, mam. Ik ben de baas, niet mijn telefoon." En zo leerde ik door yoga over meer dingen de baas te worden. Mijn zintuigen bijvoorbeeld. Je loopt op straat langs een bakker en ruikt heerlijke croissantjes. Eigenlijk heb je helemaal geen trek, maar z

Godjes aan de muur

"Een God is niet voldoende, u bent allemaal God, zegt de vedanta" ( Swami Vivekanada, zeven lezingen, hoofdstuk 1) "Kijk, en dan heb ik hier wat Godjes aan de muur hangen. Dat staat wel leuk, vind ik zelf met al die kleuren. En sommige leerlingen blijven er even bij staan kijken." De yogaleraar gaf mij een rondleiding in zijn nieuwe yogastudio. "Dag schat, heb je lekker kunnen ontspannen", riep hij tussendoor naar de cursist die de yogamatjes had schoongemaakt en de studio had opgeruimd. Het zag er piekfijn in orde uit, de dames gingen met een glimlach op hun gezicht ontspannen naar buiten. En toch klopte er iets niet, voor mijn gevoel. Ik was opgegroeid met God. We gingen op zondagochtend naar de kerk, zaten op een katholieke school, groeiden op met de tien geboden, prevelden een gebed voor het eten en lazen soms in de bijbel. Ik deed mijn communie, volgde catechesatielessen en werd op mijn twaalfde gevormd. Zo hoorde het. Ik genoot van de verhal

Ik maak mijn eigen medicijn

Jaren geleden trok ik door de binnenlanden van Australie. Het was mijn wens om de Aboriginals te ontmoeten. Mensen die nog zo dicht bij de natuur staan, leven met de elementen. Mensen die geciviliseerd moesten worden, van wie heilig land werd afgenomen en die in de nieuwe wereld gevoelig bleken te zijn voor verslaving aan alcohol en drugs. Ik had een boek gelezen over een vrouw die een aantal maanden tussen een groep Aboriginals had doorgebracht, ze was een ander mens geworden. Een paar maanden leek mij te veel, naar die paar dagen keek ik uit. 'S avonds werden we verwelkomd door het stamhoofd. Er werd muziek gemaakt, lekker gegeten, gedronken en gedanst. In eerste instantie nog wat schuchter, maar ik liet me meenemen door de opzwepende muziek en vergat alles. Ik kon niet meer denken, was een geworden met de muziek. Later besefte ik dat dit een van mijn onbewuste vicara samadhi's was geweest. Een complete wow-ervaring. Alleen al de herinnering er aan, riep dit gevoel spont

Er klopt iets niet

Geloften van zelfonthouding omvatten het onthouden van geweld, leugen en bedrog, diefstal, onkuisheid en hebzucht. (Patanjali 2:30) “Nee hoor, meneer ik heb dit rapport echt zelf geschreven.” De student staat voor me en ik twijfel. Diep van binnen zegt een stemmetje mij, dat er iets niet klopt. Maar echt bewijs heb ik niet dat hij het rapport niet zelf heeft geschreven. In het Engels met woorden, die ik zelf nog moest opzoeken in het woordenboek. Dat zou natuurlijk kunnen als zijn bekwaamheid in de Engelse taal goed zou zijn, maar daar heb ik het afgelopen jaar dat hij bij mij in de klas zat, weinig van gemerkt. Ook niet van zijn betrokkenheid bij de les en zijn kennis van het onderwerp. Hij zat voornamelijk onderuitgezakt, stelde nooit een vraag en liet aan niets merken dat hij iets met de kennis deed. Is hier sprake van leugen en bedrog en is het mijn taak als docent om dit aan het licht te brengen? Of laat ik het bij zijn verklaring dat zijn oma hem heeft geholpen bij het schri

Geloven is zien

Antahkarana chatushtaya is geformeerd uit de sattvische delen van de vijf tanmatras (subtiele elementen), afgeleid van de grove elementen: ether, lucht, vuur, water en aarde. Uit deze sattvische delen is het innerlijk orgaan geformeerd, antahkarana met zijn viervoudige kenmerken: manas, het mentale vermogen tot voorstelling en begripsvorming; buddhi, intellectueel vermogen of de rede die leiding geeft aan het denken; ahamkara, het besef van individualiteit of egoisma; citta, denkstof van herinnering en emotie. (Wetenschap van de ziel, Swami Yogeshvarananda Sarasvati, hfdst. 3) Wat is de essentie van het yoga concept? In de sutra's en veda's zijn enkele korte verzen te vinden die samen een dieper verhaal verbergen over ons. Wie zijn wij echt, waar komen we vandaan en waar gaan we heen? Doordat de verzen maar heel kort zijn vraagt het een lange weg om ze steeds meer te doorgronden. Het is alsof we een olifant aan het verkennen zijn, maar we zien slechts kleine stukjes. Een s

Even de weg kwijt

Het gebrek van werkelijkheidsbesef, het gevoel van "ik-ben-heid"of egoisme, het gevoel van aangetrokken te worden te worden tot en afgestoten te worden van de objecten en het krachtige verlangen te leven (in een lichaam) zijn de grote bezoekingen of oorzaken van alle ellende in het leven. (Patanjali 2:3)  "Je vader ligt weer in het ziekenhuis." Ik schrik me rot, hij is weer opgenomen. Dat is niet de eerste keer dit jaar. Mijn moeder klinkt ongerust. Door al die chemokuren is hij verzwakt, steeds lichter geworden en is hij nu gegrepen door een longontsteking. Het kost me moeite om de les te vervolgen, mijn gedachten vliegen alle kanten op, ik maak me zorgen. Typisch een klesa, besef ik pas later, wanneer ik weer rustig op mijn yogakussentje zit. En er zat heel veel in van de bovenstaande omschrijving van een klesa. Het besef dat iedereen ziek en dood zal gaan, de gehechtheid aan mijn vader (niet hij!) en het krachtige verlangen om hem nog wat langer bij ons te m

In de wolken

Samadhi is dat wat vergezeld gaat van beredenering, bespiegeling, zaligheid en het besef van louter zijn. (Patanjali 1:17) "Heeft het gesmaakt?", vraagt de ober die even bij ons tafeltje langs komt. Eigenlijk hoeft hij het niet te vragen. Als hij ons observeert, ziet hij dat we helemaal in de wolken zijn. Er wordt niet meer gesproken, we genieten van de oesters in knoflooksaus, de coquilles in zwarte bonensaus en de ossenhaas met truffelsaus. Een keer per jaar verwennen we onszelf met een bezoek aan ons favoriete Chinese restaurant en toch kennen ze ons daar en worden we met alle egards ontvangen. Wij zijn dat gezin dat altijd in de wolken raakt. En dat heeft alles te maken met bewustzijn. Waar is mijn bewustzijn nu? Hoe kan het dat ik soms vrolijk en blij ben maar een ander moment juist bang en verdrietig of boos. Hoe kan het dat het lijkt alsof ik soms vast zit in een rol of situatie? Dit heeft allemaal te maken met de toestand van ons eigen energiesysteem. Doorda

De perfecte asana

De lichaamshouding moet vast en evenwichtig en gemakkelijk zijn (Patanjali 2:46). Door ontspannenheid van de inspanning en door meditatie op het "eindeloze" gaat men de lichaamshouding beheersen (Patanjali 2:47) De zweetdruppels stonden op zijn voorhoofd, een grimmig vertrokken gezicht. Hij deed een poging om de ustrasana te doen tijdens de yogales, een achteroverbuiging die hem niet gemakkelijk af ging. "Jezus", riep hij uit en de stilte was verbroken. Er werd wat gegiecheld en er was een andere jongen die met een afkeurende stem zich nog eens afvroeg: wat zeg jij nou? Ik liet het even gebeuren en kwam toen tot het besef dat deze jongeman in de yogales het had begrepen. Onbewust weliswaar. "Ik hoorde zojuist in mijn linkeroor iemand om hulp vragen aan Jezus", begon ik mijn uitleg. "En dat is nu precies wat je leert van de oefeningen in de yoga die je lastig vindt. Je kunt het op wilskracht proberen, maar als je je over geeft, ontspant en het

Van buiten naar binnen keren

Concentratie is het vasthouden van het denken binnen een begrensde, mentale ruimte. De concentratie gaat over in Meditatie wanneer de ononderbroken stroom van denken volledig gericht blijft op het gekozen object. Deze meditatie heet tenslotte Samadhi wanneer er alleen maar bewustzijn is van de essentie der meditatie en niet meer van zichzelf. (Patanjali 3-1,2,3) “A-U-M”. Ik zit op mijn yogakussentje en probeer me te concentreren. “Goh, wat een lekkere dag was het vandaag.” “Mmm, ik krijg last van mijn knie in deze houding.” “Ojee, ik had mijn moeder nog moeten terugbellen.” “Wat zullen we vanavond gaan eten?” “Pap, ik kan niet slapen.” Ik verlang naar niets anders dan zitten in de stilte, dat mijn hoofd helemaal tot rust komt en mijn gedachten verdwijnen, naar binnen keren. Even in het “niets” zijn. Meditatie is een proces. Een proces van het transcenderen van het bewustzijn van concentratie naar Samadhi. In de eerste fase van dit proces gaan de waarnemingen van prikkels in de

Wakker worden

Het geziene (de objectieve kant van de manifestatie) wordt gevormd door de elementen en de zintuiglijke organen, heeft de aard van inzicht, werkzaamheid en stabiliteit (sattva, rajas en tamas) en heeft ten doel (Purusha) ervaring en bevrijding (te schenken). (Patanjali 2: 18) Buiten tjilpten de vogels er op los, de zon piepte door de gordijnen heen. Het beloofde een zonnige lentedag te worden. Ik pakte mijn bril van het nachtkastje en zette hem op. Om hem daarna meteen weer af te zetten en de glazen te poetsen met het laken. Maar het wazige beeld in mijn rechteroog bleef. Rechte lijnen waren in dat oog golven en als ik ergens op focuste, zag ik een grote bruine plek. Ach een beetje te druk gehad. En misschien waren al die oefeningen de laatste tijd op het manipura chakra (vuurcentrum) teveel geweest. Ik besloot mijn eigen “yoga plan van aanpak” te maken. In het verleden was het me immers ook wel eens gelukt om mezelf te genezen. Turend in het computerscherm, schreef ik de ma

Een echte bonsai

Savitarka Samadhi is die staat van Samadhi waarin (a) kennis, die alleen maar op woorden is gebaseerd; (b) waarachtige kennis en (c) gewone kennis, gebaseerd op beredenering, dooreengemengd aanwezig zijn en het bewuste denken (de aandacht) zich daar afwisselend op richt. (Patanjali 1:42) “Meneer Jager we hebben een cadeau voor u gekocht.” Daar stonden de studenten voor me. Studenten die ik een jaar lang had mogen begeleiden. In hun handen een groene tas van de Intratuin, waaruit een bonsai-boompje tevoorschijn kwam. Met een verhaal: “Wij hopen dat u dit boompje met net zoveel aandacht en geduld gaat begeleiden, zoals u ons het afgelopen jaar heeft begeleid.” Ik was ontroerd. Thuis aangekomen kreeg het boompje een prominente plek, op een tafeltje in de zon. Hij kreeg al snel een naam van de kinderen: Pipi. In de vorm van de stam hadden zij namelijk een piemel ontdekt. In mijn herinnering ging ik terug naar jaren geleden, toen ik op de bloemenveiling werkte. Ik was gefascineerd

Wat is dit?

"Door soberheid ontwikkel je een enorme kracht, de vrede in je zal steeds dieper worden en de kracht van Atman, het zelf of de ziel, zal zich steeds duidelijker aan je manifesteren." (Patanjali 2: 43) "Wat is dat?" Had mijn oud-collega gevraagd toen ik hem mijn plannen voor de yogaschool had toegestuurd. Hij doelde op het logo waarop zijn aandacht was blijven rusten. Dat is wat hem had geïntrigeerd, niet alle woorden die ik had besteed. Een beeld is sober en zegt meer dan 100 woorden en dit beeld was ook voor mij heel speciaal. Ik had het gekregen in een visioen. En dat was ruim tien jaar geleden. Ik werkte nog in het bedrijfsleven als projectleider. En worstelde regelmatig met de weerstand bij de veranderingen die ik voorstelde. Ik werd er voor ingehuurd om hier adviezen over te geven, maar de mensen zagen vaak beren op de weg en niet het hogere plan waaraan gewerkt werd. Totdat ik het ging uittekenen op een flipboard. Dan werd het helder en kwam de organ

Mens, ken je zelf

"Strenge zelftucht, studie die leidt tot kennis voor het Zelf en algehele overgave vormen het beginstadium van Yoga (Kriya Yoga)" (Patanjali 2:1) "He Angela, ik had je helemaal niet herkend." Met een verbaasde blik in haar ogen, stond ze voor me: een vriendin van vroeger. We hadden al 10 minuten naast elkaar gezeten op de bank, tijdens een verjaardagsfeestje, en ik had haar ook niet herkend. Nu ik haar stem hoorde wel, maar haar gezicht straalde niet meer zoals vroeger en ik zag een enorme verkramping in haar lichaam. Was ze toen ook al zo mager? Ze bleek ziek te zijn en nadat ze haar verhaal had verteld, besloot ik maar eens naar de wc te gaan. Op onderzoek naar me zelf. Doe je mee? Laten we beginnen met het fysieke lichaam . Wat zie je als je voor de spiegel staat? Een krachtige houding, of hangende schouders? Wat (lach)rimpels in het voorhoofd? Wat vetrolletjes op de buik en de billen? Stralende ogen of een doffe blik met wallen? Een gezonde teint of een

Een OHM is geen tante

“A-U-M” De kinderen zongen voorzichtig mee met de mantra tijdens de yogales. “A-U-M”, klonk het voor de tweede keer. En bij de derde keer hoorde ik iemand zingen: “M-I-A-U-W”. Ik gluurde tussen mijn wimperharen door en zag een grote glimlach op haar gezicht. En ik besefte dat ze gelijk had. Waarom beginnen we iedere yogales met het zingen van de ‘A-U-M’ (OHM) en weten we eigenlijk niet eens waarom we dat doen? Ik besloot er de volgende les een OHM-les van te maken. En vroeg man Erwin om hulp, want in de yogaboeken kon ik weinig informatie vinden over de betekenis van de OHM. En dat terwijl bijna alle yogabeoefenaars het braaf aan het begin van iedere yogales zingen. En de les er ook weer mee afsluiten. “Het is een ritueel, waarbij je je energiecentra opent en na de les ook weer sluit. Het is een aanroep, net als bij een gebed”, vertelde hij me. Maar daar namen we geen genoegen mee. De  Wikipedia  bleek een uitleg te hebben van het OHM-symbool, wat ik zelf niet direct kon plaatsen.

Ik ben (para)normaal

“Door Samyama meester te worden (te leren beheersen) verkrijgt men het licht van het hoger bewustzijn.”(Patanjali 3-5) “We moeten nu naar huis”, fluisterde ik Erwin in. Het was midden in de nacht en we lagen in ons tentje die stond op een prachtige camping in Noord-Italie. Iedere dag sprongen we op de fiets om de bergen te bedwingen of als het te heet was, dan gingen we varen op het meer. Totdat ik dus een nachtmerrie kreeg die wel zo levensecht was dat we besloten om onze spullen de volgende dag in te pakken en direct huiswaarts te keren. Deze nachtmerrie bleek een voorspellende werking te hebben: ik had voorzien dat mijn broer vast zat. En dat bleek ook zo te zijn. Ieder mens heeft paranormale krachten of siddhi’s zoals dat in de Yoga heet. Helderhorendheid, helderziendheid, heldervoelendheid, je kunnen verplaatsen in een ander, met dieren communiceren, in de toekomst kijken of dromen duiden. In de Yoga Sutra’s van Patanjali worden er in het derde hoofdstuk verschillende bes

Op zoek naar de heilige Franciscus

" Brahmacaraya betekent in Brahman leven. Het heeft niets met het celibaat te maken. Maar alles met liefde voelen voor het allerhoogste, het goddelijke." (Patanjali 2-38) Het was een prachtige avond. En terwijl ik op mijn yogamatje de bujangasana deed, ontdekte ik op het plafond van de kerk engeltjes. "Die komen nog uit de Franse tijd en zijn dertig jaar geleden per ongeluk ontdekt onder drie lagen verf", verklaarde de koster mij later. Hij was trots op "zijn kerk" en het deed hem pijn dat nog maar zo weinig mensen dit als hun toevluchtsoord zagen. Om zich naar binnen te keren en zich te verbinden. Wij deden dat deze avond door yoga te beoefenen met elkaar. "Wat heb ik toch met kerken?" vroeg ik me de volgende dag af. Tot mijn twaalfde had ik de katholieke kerk bezocht. Ik genoot van de verhalen, het gezang en de sfeer die er hing. Maar toch klopte er iets niet en ik besloot me er vanaf te keren. Door de beoefening van yoga, kwam er toch

Ik heb een winterdip

Hun werkzame modificaties (wijzigingen) moeten door meditatie stilgelegd worden (Patanjali 2-11) "Wat kom je hier eigenlijk doen?" Had mijn yogaleraar gevraagd bij ons kennismakingsgesprek. Ik zat voor hem op een yogakussentje en was door en door nat. Het leek me fijn om op de fiets naar zijn school te komen, maar halverwege was het weer omgeslagen en stond ik dus als een verzopen kat voor hem. "Allereerst kom ik schuilen", verzuchtte ik. En tegelijkertijd besefte ik dat dit zowel letterlijk als figuurlijk bedoeld was. Mijn leven bestond op dat moment uit ups en downs. Het ene moment had ik het gevoel dat ik de hele wereld aan kon, het andere moment bleef ik het liefst in bed liggen met een deken over me heen getrokken. Om het voor hem te verduidelijken maakte ik met mijn hand een golfbeweging. "Dat is yoga", vertelde hij mij met een zachte geruststellende stem. En hij legde vervolgens uit hoe de verschillende yogatechnieken mij konden helpen meer

Van de speedboot in de roeiboot

Abhinivesah is de krachtige begeerte om in te leven te blijven die zelfs de geleerden (of de wijzen) beheerst. (Patanjali 2-9) "Als je te horen krijgt dat je niet lang meer te leven hebt, zoals ik, dan kom je tot een besef dat je eigenlijk je hele leven in een speedboot hebt gezeten. Hard varend met de blik op de horizon, op wat nog komen gaat en wat je nog allemaal zou willen. Hoofdzaken zijn bijzaak. Maar dan opeens wordt de speedboot een roeiboot. Je kijkt niet meer vooruit, ziet de golfjes die je boot achterlaat. Bijzaken worden hoofdzaak." In wellicht iets andere bewoordingen was René Gude aan het woord in het televisieprogramma Kijkers in de ziel . En ik besefte dat wat hij beschreef de transformatie in de levenshouding van de yogabeoefenaar is. Die beseft dat je niet tot het einde hoeft te wachten om echt te gaan leven. De dood is iets waar we het liever niet over willen hebben. De angst voor de dood is de grootste angst van de mens. Het is het grote onbeken

Anders nog iets?

Antahkarana is geformeerd uit de sattvische delen van de vijf tanmatras (subtiele elementen), afgeleid van de grove elementen ether, lucht, vuur, water en aarde. Het bestaat uit vier kenmerken: manas, buddhi, ahamkara en citta. (Wetenschap van de ziel, Swami Yogeshvarananda Sarasvati). Elke woensdag ga ik naar de markt in het dorp om groenten, brood, vis, bloemen, kaas en verse noten te kopen. Als ik bij de notenkraam aan kom, staat alles al klaar. Het is er als het ware gezellig gemaakt. Er is nagedacht over de perfecte opstelling. Ik word herkend en begroet. Nieuwe kaasjes staan tentoongesteld, de verse eieren liggen op de toonbank. En elke week heeft de dame In de kraam een paar stukjes kaas om te proeven met een verhaal erbij. Ze houdt van haar kaas en nootjes en weet vaak al precies wat haar klanten willen bestellen. Sommigen probeert ze te verleiden met iets nieuws. In de tussentijd is ze bezig de noten te branden en de gebrande noten in een zakje te doen. "Zakje no

Geld maakt niet gelukkig

Het gebrek aan werkelijkheidsbesef, het gevoel van "ik-ben-heid"of egoisme, het gevoel van aangetrokken te worden tot en afgestoten te worden van de objecten en het krachtige verlangen te leven (in een lichaam) zijn de grote bezoekingen of oorzaken van alle ellende in het leven. (Patanjali 2-3) “Ga even rustig zitten,” zei man Erwin toen ik met de hond binnen kwam lopen. Hij zat op de bank en ik zag aan hem dat er iets aan de hand was. “Dit geloof je niet”, vervolgde hij met zachte stem, waarbij hij tuurde in het scherm van de computer. Ik keek met hem mee en kon mijn ogen niet geloven: hij zou een enorme hoeveelheid geld krijgen. “Dit kan niet waar zijn, hier klopt iets niet, er zit vast een addertje onder het gras”.  En ik vertelde hem over de vreemde verzoeken die ik regelmatig per e-mail kreeg. Ik hoefde maar te klikken op de link en het geld zou naar me toestromen. Er werd regelmatig voor gewaarschuwd. Maar dit bleek te kloppen, tot in de kleinste details. “Geld

Het Chinese restaurant syndroom

Uit fysieke reinheid (zuiverheid) ontstaat afkeer van het eigen klichaam en de tegenzin om in fysiek contact te komen met anderen. (Patanjali 2-40) "Voelde jij je ook zo belabberd vannacht?" Met een slaperige blik keek ik opzij, waar Erwin zijn ogen probeerde te openen. Onder zijn ogen zag ik wallen met een paarsblauwe kleur. Zelf voelde ik een stekende hoofdpijn en een misselijk gevoel. Alsof ik een stevige kater had na een avond te diep in het glaasje te hebben gekeken. Die nacht waren we dan ook flink in touw geweest. Ik was rond 1 uur zwetend wakker geworden en had enorme dorst. Erwin had toen in het donker zijn yogamatje al uitgerold midden in de slaapkamer. Ook hij kon de slaap niet vatten en had zijn yoga-trucendoos opengemaakt om zichzelf op te knappen. We bleken last te hebben van het Chinese restaurant-syndroom , zo ontdekten we de volgende ochtend. Op het menu stonden die avond ervoor een heerlijke fruits de mer salade, oesters, kreeft, ossenhaas met truff

Vliegend over het voetbalveld

Z elfbeteugeling, bindende voorschriften, lichaamshoudingen, energiebeheersing, terugtrekking, concentratie, contemplatie en extase zijn de acht onderdelen (van de zelf-discipline van yoga) (Patanjali 2-28) "Ik kom even bij jou staan, hoor. Mijn man schreeuwt altijd zo hard als het spannend wordt." Na vijf minuten hield ook zij het niet meer. Er werd bijna een doelpunt gemaakt, maar de keeper wist hem te stoppen. "Aaaaaaaaaaahhhhhh", schreeuwde ze, hevig geëmotioneerd. Ik keek met een grijns op zij en ze begreep mijn blik direct: "Ja, weet je, maar ik ga niet naar de scheidsrechter schreeuwen als hij iets verkeerd doet", verontschuldigde ze zich. "Dat vind ik zo respectloos,, die man doet ook zijn werk." We keken rustig verder naar de wedstrijd van onze zonen. Totdat de scheidsrechter toch echt iets verkeerd had gezien. "SCHEIDS.... Heb je je ogen in je achterzak zitten, of zo????" Ik besefte dat voetbal best veel met yoga te maken

Pijn als leermeester

Het gebrek aan werkelijkheidsbesef, het gevoel van “ik-ben-heid”of egoisme, het gevoel van aangetrokken te worden tot en afgestoten te worden van de objecten en het krachtige verlangen te leven (in een lichaam) zijn de grote bezoekingen of oorzaken van alle ellende in het leven. (Patanjali 2-3) “Nou, dat was mijn eerste en tegelijkertijd laatste yogales”, verzuchtte de buurvrouw. Ze had behoefte aan ontspanning, kon ‘s avonds moeilijk in slaap vallen en voelde veel pijntjes in haar lijf. “Joh, ga een keertje mee naar mijn yogales. Misschien is het iets voor jou…”, had haar vriendin gesuggereerd. En ze besloot op de uitnodiging in te gaan, waarom niet? De yogales vond plaats in de sportschool in de buurt en de yogajuf had haar opgedragen gewoon lekker mee te doen. Ze kwam echter niet verder dan de sukhasana (kleermakerszit), omdat de andere houdingen te moeilijk leken. De volgende dag kon ze bijna niet meer lopen en werd ze door de huisarts direct doorverwezen naar de fysiotherapeu

Het is mijn karma

Door het Samyama meester te worden (te leren beheersen) (verkrijgt men) het licht van het hoger bewustzijn. (Patanjali 3-5) In de reclamefolder zag ik een "karma bijzettafel" staan, een "karma hanglamp" en een "karma theepot". "Karma" bleek de nieuwe woonstijl te zijn bij deze winkel en mijn aandacht werd er naar toegetrokken. Ook dat is karma, besefte ik: een folder of krant lezen en onderzoeken waar je aandacht naar toe gaat. Wat laat een indruk op jou achter? "Ik kan er niets aan doen, het is mijn karma", hoorde ik iemand laatst verzuchten. Een misverstand. Laten we de Wikipedia er maar eens bijnemen: "Karma (Sanskriet कर्म van de wortel kṛ, Pāli: Kamma) is een begrip uit het hindoeïsme en het boeddhisme, dat letterlijk vertaald wordt als 'handeling', 'actie' of 'daad'. In zowel het hindoeïsme als het boeddhisme omvat karma de fysieke en mentale acties van een individu die gevolgen hebben voor he

Laat de vlinders tot ons komen

Pratyahara of abstractie is, als het ware, de nabootsing door de zinnen van het denkvermogen door zich terug te trekken, los te maken, van hun objecten. (Patanjali 2-54) "Bzzzzzzzzz..." Al weken werd ik 's nachts geteisterd door een mug. Het was een volhouder en nog vervelender: hij hield van mijn bloed. De meeste muggen trokken daar hun neus voor op. Ieder nacht rond drie uur trok hij er op uit om bij te tanken. Overdag was hij nergens te bekennen. "Geweldloosheid" zoemde er 's nachts door mijn hoofd: ook bij muggen. En ik dacht aan die keer dat iemand mij tijdens de yogales beschaamd vertelde dat ze thuis een elektrische vliegenmepper hadden. Ze besefte toen dat ze de yama “geweldloosheid” op alle levende wezens kon toepassen. Ik besloot de volgend dag de ramen maar eens wijd open te zetten. Misschien dat hij toch koos voor de vrijheid? Henkie (dat was ons koosnaampje voor de mug) bleef. Hij had het goed en we leerden onze yoga door hem in de pra

Wil je yogales geven?

Samadhi is dat wat vergezeld gaat van beredenering, bespiegeling, zaligheid en het besef van louter Zijn. (Patanjali 1-17) “Doen jullie echt twee uur per dag yoga in de tent?”, vroeg de buurjongen op de camping ongelovig. In het voorbijgaan had hij ons al eens op het hoofd zien staan en op het yogakussentje zien zitten. Het interesseerde hem, hij wilde er meer van weten. We zaten die avond gezellig bij elkaar na te genieten van de heerlijke maaltijd voor de tent. Een kopje thee in de hand en een deken over de benen. Want het werd al snel fris op deze camping op Texel. De buurman zorgde voor wat muziek en we bewonderden de zonsondergang, die een prachtige roze gloed had. “Zou je ons niet eens les kunnen geven? Ik zou dat heel graag willen”, vervolgde de buurjongen. En hij richtte zijn vraag nu op Erwin. “Wat we nu doen is ook yoga”, antwoordde Erwin. De jongen keek hem verbaasd aan. Een beleving van samadhi (een van de hogere stappen in Yoga), kun je ervaren wanneer je heerlij

Ik ben die ik ben

Het Geziene (de objectieve kant van de manifestatie) wordt gevormd door de elementen en de zintuigelijke organen, heeft de aard van inzicht, werkzaamheid en stabiliteit (sattva, rajas en tamas) en heeft ten doel (Purusha) ervaring en bevrijding (te schenken). (Patanjali 2-18) “Ik dacht dat jij zo’n goede wielrenner was, vroeger”, schreeuwde dochter Rosalie naar me. Terwijl we met stevige tegenwind aan het fietsen waren. De wind sneed mijn adem af en ik had zweetdruppels op mijn voorhoofd staan. Ik grijnsde maar, dan hoefde ik niet te praten. Vroeger was zo’n 15 jaar geleden. Ik was een enthousiaste sporter. Deed aan wielrennen, hardlopen en zwemmen. Totdat ik yogales ging volgen en langzamerhand steeds minder behoefte had aan andere activiteiten. Eerste stopte ik – na een fikse blessure – met hardlopen, toen vond ik dat ik niet genoeg tijd had om nog uren op de racefiets te zitten in het weekend. En ten slotte moest ook het zwemmen er aan geloven: ik kreeg een hekel aan de chloorl