Doorgaan naar hoofdcontent

Begin niet aan Yoga. Stop er ook niet mee.

Het doel van de vereniging van Purusha en Prakrti is dat Purusha het besef zal verkrijgen omtrent zijn ware aard en ook de ontplooiing van de krachten, inherent in hem en Prakrti. (Patanjali, 2-23)


“Hallo, goedenavond, is hier de yogaschool?” Voor me staat een vriendelijke man in trainingspak. Zijn fiets staat geparkeerd voor het huis en het lampje brandt nog. Verbaasd kijk  ik hem aan. “Ja, eh nee”, stamel ik en ik nodig hem uit om even binnen te komen. Op de bank vertelt hij zijn verhaal. Over zijn zoektocht in het leven en zijn behoefte om weer yoga op te pakken. We schenken hem een kopje Yogi thee in en Erwin neemt de tijd om hem het een en ander uit te leggen over Raja Yoga. Geinteresseerd luistert hij toe. “Wanneer kan ik beginnen?”, vraagt hij na afloop. “Laat het eerst maar rustig bezinken, lees de website goed door. En als je volgende week de klik nog voelt, ben je van harte welkom.” Terwijl hij wegfietst, kijk ik hem na. Zal hij terugkomen?

“Bel me effe terug…”, hoor ik een paar dagen later op mijn voice mail. En dat deed ik. “Ja, weet je, ik heb een uitzending van Pauw gezien op televisie en daar was een man die vertelde dat je gelukkig wordt van Yoga. En mijn fysiotherapeut zei ook dat het goed voor me zou zijn. Want ik heb last van mijn rug.” Ik probeer uit te leggen wat Raja Yoga is en terwijl ik bij de uitleg van de 6e stap ben, valt hij me in de rede. “Ja, mediteren doe ik al jaren. Omdat ik altijd zoveel denk, daar word ik lekker rustig van. Dat kan ik al hoor, dat hoef ik niet meer te leren.” “Waar is de yogaschool, kan ik niet een keer een proeflesje bij je komen volgen. Vandaag of zo?” En ook deze man adviseer ik om eens rustig de website te bekijken. En als hij volgende week nog een klik voelt, dan is hij van harte welkom.

“Wil je soms geen leerlingen?”, vraagt dochter Rosalie, die tijdens het telefoongesprek meeluisterde. En ik vertelde haar mijn overwegingen. “Slechts een kleine groep mensen is geschikt om het pad van Raja yoga te bewandelen. Dat is de Yoga die verder gaat waar andere yogastromingen stoppen. Het zijn de mensen die zich afvragen wie ze werkelijk zijn, waarom ze op aarde zijn, wat de reden is van het fysieke bestaan. De mensen die zich geroepen voelen of die al een spirituele realisatie hebben gehad.” “Tegenwoordig echter wordt vaak Yoga beoefend vanuit persoonlijke doelstellingen: een gezonder lichaam, rust, ontspanning, kracht, soepelheid of om bepaalde vermogens te verkrijgen.”

Maar er kleven gevaren aan het beoefenen van Raja Yoga. Het fysieke lichaam neemt aan kracht en soepelheid toe, maar zal ook gaan stuiten op blokkades. Iedere enthousiaste yogabeoefenaar heeft wel de nodige blessures opgelopen. Om daar vooral van te leren hoe je deze zelf kunt aanpakken en wat de betekenis er van is voor je ontwikkeling. Bovendien, bij een te eenzijdige yogabeoefening (bijvoorbeeld alleen de asana’s doen die je prettig vindt), ontstaat er een onevenwichtige ontwikkeling. Daarbij ontstaat er een spanningsveld tussen het gevoel dat je oproept op het yogamatje van harmonie en de situatie waarin je je daarbuiten ervaart. Door de zuivering van je lichaam wordt je steeds gevoeliger voor onzuiverheden (in bijvoorbeeld voeding).

Er zijn twee wegen tot yoga: de discipline en de overgave. De eerste is moeilijk. Je bent dan aan je eigen mogelijkheden overgeleverd. Dit is de Westerse benadering. De andere weg is die van overgave, die vooral door de mensen in het Oosten wordt beoefend. De Moeder maakt in haar boek Alle leven is Yoga hierover een mooie vergelijking: je kunt de houding aannemen van het aapje of van de poes. Het aapje klampt zich krampachtig vast aan zijn moeder om maar niet te hoeven vallen. Het poesje laat zich dragen. Het geeft zich over aan de zorg van moederpoes en hoeft alleen maar “Miauw, miauw” te roepen. Terug naar het yogamatje. Je kunt je bij iedere asana laten helpen door overgave en dan krijg je dat gelukzalige gevoel in welke houding dan ook. Of je doet het op eigen kracht, en dan wordt het een “work out”. Het streven is om beide wegen te combineren: de discipline om jezelf te ontwikkelen, in overgave.

De mensen met de grootste mogelijkheden, ontvangen ook de grootste moeilijkheden in de Yoga en in het leven. Waarom is dat zo? Omdat men om grote mogelijkheden op het pad van yoga aan te kunnen, moet beschikken over grote capaciteiten: kracht, doorzettingsvermogen, vertrouwen. De onopvallende karakters gaan in het algemeen hun gangetje, zonder al te veel lastig gevallen te worden door klesa’s. Is dat goed nieuws? Nee. Moeilijkheden zijn kansen om te groeien, om je verder te ontwikkelen. De aard van de moeilijkheid die je ervaren hebt is een aanwijzing van de aard van de overwinning die je te behalen hebt.  Het zijn dan ook de mensen die in grote moeilijkheden zijn gekomen in hun leven, uiteindelijk vol overgave het pad van Raja Yoga gaan bewandelen. Ze hebben een wit licht gezien, weten zeker dat er meer is. En gaan net zo lang op zoek totdat ze het gevonden hebben.

De weg is lang. En er zullen momenten zijn dat je meent dat het eind in zicht is. Dat je denkt dat je de  sleutel gevonden hebt. En momenten dat je je afvraagt: “Waar doe ik het allemaal voor. Ik kan toch net als zovele anderen mijn leven leven, er zoveel mogelijk van genieten en aan het eind beseffen dat dit het was?” De oude wijzen hebben het in vele geschriften benadrukt: “Stop niet met Raja Yoga, want dan raak je het geloof kwijt.” En daar voeg ik aan toe: “Begin er alleen aan, als je je diep van binnen geroepen voelt. 

Reacties

Populaire posts van deze blog

Mag het licht uit?

Kayendriya Siddhir Asuddhi Kshayat Tapasah. Volmaaktheid van de zintuigelijke organen en het lichaam (komt) na het teniet doen van onzuiverheid door strenge onthouding ( YS 2.43) “Mmmm… dat ziet er niet best uit. Ik roep even mijn collega erbij”, zei de arts terwijl hij met een lichtje in mijn oog scheen. “Het lijkt wel of het licht uit je oog is verdwenen”, was de conclusie van mijn man die avond ervoor, terwijl ik uitgeblust op de bank zat. En ja, zo voelde het ook. Geen energie meer, de tank was leeg. Het was niet voor niets dat een paar weken ervoor ik op diezelfde bank al verzuchtte: “Ik wou dat het alvast Kerst was, even helemaal niets. In een kaarsvlam staren, wat lezen, samen zijn, spelletjes doen,   de natuur in.” En ik dacht terug aan de “kerstbubbel” van vorig jaar. Het zou wat mij betreft nu wel langer dan een week mogen duren. Er bleek nog maar zo’n 15% zicht in mijn oog te zijn. En het was nog wel mijn goede oog, het andere oog was al eerder gaan haperen. Toen ik oo...

Doe je plicht en raak verlicht

Geloften van zelfonthouding omvatten het zich onthouden van geweld, leugen en bedrog, diefstal, onkuisheid en hebzucht. Zuiverheid, tevredenheid, onthouding, zelfstudie en overgave aan God vormen te zamen het naleven der geboden. (Patanjali, 2-31,32) Een jonge Sannyasin ging naar een woud. Lange tijd mediteerde hij daar en beoefende hij yoga. Na jaren van inspanning zat hij op een dag onder een boom, toen er droge bladeren op zijn hoofd vielen. In de boom zelf waren een kraai en een kraanvogel aan het vechten. De jongen werd boos: “Wat!!! Zijn jullie zo brutaal om die dorre bladeren op mijn hoofd te laten vallen…” Een straal van vuur (hij was al zo groot dat hij over deze siddhi beschikte) kwam uit zijn hoofd en verbrandde de vogels. De jongen was trots op wat hij bleek te kunnen. En een paar dagen later ging hij naar het dorp om te bedelen. “Moeder, geef mij voedsel”, riep hij tegen de gesloten deur. En de vro,uw antwoordde: “Wacht even jongen.” En de jongen dacht: “Jij v...

Uw wil geschiedde

Karma-yoga wordt gekenmerkt door het egoloze handleen, het verrichten van arbeid zonder dat het “ik” of eigenbelang centraal staat. (Swami Vivekananda, Karma-, Bhakti-, Jnana- en Raja Yoga) Beste Angela. Ik ben nog niet bijter morgen. ik kan niet, kan jij voor genda week? Groetjes. Met een gevoel van trots lees ik het sms-je nog een keer. In mijn herinnering ging ik terug naar de eerste keer dat ik haar ontmoette. Ik had spontaan gereageerd op een oproep om een vluchtelingengezin te begeleiden. En ik werd met open armen ontvangen. Wat een lieve, warme mensen. Ze spraken slechts een paar woorden Nederlands, maar daar gingen we aan werken. Met handen en voeten. Ik leerde ze Nederlandse kinderliedjes, vertelde over Nederland en de gewoontes van de Nederlanders en we lazen samen de krant. Op een dag nodigde ik ze uit om bij ons te komen eten. Erwin had flink zijn best gedaan en de familie kwam paasbest gekleed keurig op tijd (daar houden Nederlanders van, zo had ik ze verteld) bij o...